چیلر چیست
به زبان خیلی ساده، چیلر یک آب سرد کن با ظرفیت بالا است. چیلر برای سرمایش ساختمان استفاده می‌شود. این تجهیز حداقل یک ورودی و یک خروجی دارد که آب به آن وارد شده و پس از سرد شدن از آن بیرون می‌رود. این آب سرد به سمت فن کویل‌ها، هواسازها و تجهیزاتی مانند آن‌ها می‌رود. هر چند می‌توان با تغییراتی در کارکردشان، برای گرمایش نیز از آن استفاده کرد.
اجزای اصلی چیلر
چیلرها دارای چهار جز اصلی هستند: کمپرسور (compressor)، شیر انبساط (expansion valve)، سرد کننده (evaporator)، کندانسور (condenser)
چیلر با گرفتن گرمای آب، آن را سرد می‌کند و این گرما را به وسیله کندانسور دفع می‌کند. از این رو دو نوع کندانسور وجود دارد که یکی به کمک آب و دیگری با هوا خنک می‌شود. کندانسوری که با هوا خنک می‌شود باید بیرون باشد تا با هوا در ارتباط باشد ولی چیلر داری کندانسور آب خنک می‌تواند داخل موتورخانه نیز قرار گیرد.
دسته‌بندی چیلرها
۱) چیلر تراکمی : با کمپرسور کار می‌کنند که به دو دسته هواخنک و آب خنک تقسیم می‌شوند. هواخنک به کمک فن، و آب خنک به کمک آب، فرآیند خنک‌سازی کندانسور را انجام می‌دهند.
۲) چیلر جذبی : با فرآیند شیمیایی و حرارت دادن آب را خنک می‌کند. بدین شکل که از یک طرف به آن گرما داده تا فرآیند شیمیایی رخ دهد، آبی که به آن وارد شده سرد می‌کند و یک سیکل دیگر نیز به عنوان کندانسور دارد که بخشی از گرما را به کمک آن دفع می‌کند.
چیلر تراکمی هواخنک
۱) انتقال گرما مستقیم و از طریق فن چیلر انجام می‌شود.
۲) موقعیت نصب آن‌ها در فضای باز است.
۳) فقط برق مصرف می‌کند. آبی که در فن کویل‌ها در جریان است یک سیکل بسته می‌باشد و چیلر، آن را مصرف نمی‌کند.
۴) به دلیل وجود فن‌ها و کمپرسورها، در اطراف چیلر صدا وجود دارد. هنگام خرید و نصب دستگاه باید آن را جایی قرار دهیم که این صدا باعث آزار ساکنین نشود.
۵) تعمیرات و نگهداری این چیلرها در مقایسه با آب خنک ساده‌تر و کم هزینه‌تر است. در این چیلرها فقط یک شستشوی ساده کندانسور را داریم.
چیلر تراکمی آب‌خنک
۱) انتقال گرما از طریق آب و برج خنک‌کن. دارای یک یا چند کندانسور آبی است که آبی داخل آن جریان دارد و همین آب داخل برج خنک‌کن نیز جریان می‌یابد و گرما از این طریق دفع می‌شود.
۲) معمولا در موتورخانه نصب می‌شوند. برای اینکه تاسیسات در یک جا باشند و در برابر سرما و گرما نیز نباشد و آسیب نبیند. این دستگاه نیز دارای کمپرسور است و هنگام جانمایی آن به صدای دستگاه نیز توجه داشته باشید که مزاحم ساکنین نشود.
۳) برق و آب مصرف می‌کند. آبی که در کندانسور و برج خنک‌کننده جریان دارد تبخیر می‌شود. به دلیل مصرف آب نسبتا بالایی که دارند و بحران کم آبی، استفاده از این مدل چیلرها کاهش یافته است.
۴) تعمیرات و نگهداری پیچیده‌تری در مقایسه با هواخنک دارد. کندانسور آن‌ها پس از یک تا دو سال، رسوب گرفته و نیاز به اسیدشویی دارد. این کار باید توسط افراد متخصص و اسیدهای مخصوصی انجام شود.
۵) بازدهی بالاتر و مصرف برق کمتر. کندانسور آن‌ها در دمای پایین‌تری کار می‌کند و راندمان بالاتری دارند و مصرف برق آن‌ها نسبت به هواخنک کمی پایین‌تر است.
چیلر جذبی
همانطور که پیشتر گفتیم به این چیلرها گرما داده می‌شود تا فرآیند شیمیایی رخ داده و آب را سرد کند. یک سیکل دیگر به عنوان کندانسور دارد که بخشی از گرما را دفع کند و به برج خنک کن هم نیاز دارد. پس مانند چیلرهای تراکمی آب خنک، مصرف آب دارند. مدل‌های هوا خنک چیلرهای جذبی بسیار کم هستند.
چیلرهای جذبی را به سه روش می‌توان دسته‌بندی کرد:
۱) مکانیزم طراحی : به تک اثره و دو اثره تقسیم بندی می‌شوند.
۲) مبرد و جاذب : منظور مواد شیمیایی که داخلش دارد. به «آب و لیتیوم برماید»، «آب و آمونیاک»، «آب و سیلیکاژل» تقسیم می‌شوند.
۳) منبع حرارتی : که دسته‌های آب گرم، آب داغ، بخار، شعله مستقیم، خورشیدی و هوای گرم را دربر می‌گیرد.
چه زمانی چیلر جذبی کاربرد دارد
۱) زمانی که تامین برق امکان‌پذیر نباشد
۲) زمانی که یک منبع گرمایی داریم و می‌توانیم از آن استفاده کنیم. مانند برخی کارخانه‌های صنعتی یا نیروگاه‌ها که گرمایی تولید می‌کنند و می‌توانیم از این گرمایی که هدر می‌رود برای سرمایش استفاده کنیم.
